Mr. W. Wedzinga

Over Strafrecht en nog veel meer

                                                        

1 juni 2017

Salduz: Een prutsende advocaat en een falend rechtssysteem

De raadsheren van het Hof hadden het al zien aankomen en deden onmiddellijk uitspraak. Het verweer van de advocaat was dan ook voorspelbaar, zoals meestal het geval is. Volgens het proces-verbaal van de terechtzitting had de advocaat het volgende aangevoerd: “De raadsman voert het woord tot verdediging, strekkende tot (…) vrijspraak van feit 2 omdat verdachte ten onrechte niet is gewezen op het feit dat hij kosteloos een advocaat mocht bellen voorafgaand aan zijn verhoor, dat dit een Salduzverzuim oplevert en derhalve bewijsuitsluiting dient te volgen (…)”. Kort door de bocht en te simplistisch. Want de advocaat had met geen woord gesproken over het nadeel van dit vormverzuim. Wat als de verdachte wel was gewezen op het feit dat hij recht had op een gratis advocaat? Had hij dan van het recht op consultatiebijstand gebruik gemaakt? Of zou hij ervan hebben afgezien (waiver)? Als het antwoord op de laatste vraag ontkennend zou zijn geweest, was de verdachte inderdaad benadeeld en zou de advocaat in cassatie zijn gram kunnen halen. Het is het zoveelste voorbeeld van een advocaat die kennelijk te weinig kennis van het cassatierecht in huis heeft. Hij had natuurlijk vooraf met zijn client moeten overleggen en in zijn verweer […]
4 september 2014

De advocaat bij het politieverhoor: Salduz vs Dvorski?

Nederland en Ierland zijn, voor zover ik weet, de enige EU-landen waarin een advocaat niet het recht heeft om aanwezig te zijn bij het politieverhoor. En dat terwijl tijdens politieverhoren verdachten vaak belastende verklaringen afleggen die voor het bewijs worden gebruikt. De HR keurt deze praktijk goed omdat de rechtspraak van het EHRM niet dwingt  tot de conclusie dat de advocaat zijn cliënt mag bijstaan. Richtinggevend hierbij zijn twee uitspraken van het EHRM. Het eerste is al een oudje. In 1993 kende het EHRM proactieve werking toe aan artikel 6 lid 3 EVRM. (Imbriosca v. Switzerland, judgment of 24 November 1993, § 36). Het recht op rechtsbijstand  gold ook voor “pre-trial proceedings”. In 2008 ging het EHRM een stapje verder, al hield hij allerlei slagen om de arm.  In het Salduz-arrest (Salduz v. Turkey, Grand Chamber judgment of 27 November 2008, § 55) werd door de Grand Chamber overwogen: « [I]n order for the right to a fair trial to remain sufficiently “practical and effective” …, Article 6 § 1 [of the Convention] requires that, as a rule, access to a lawyer should be provided as from the first interrogation of a suspect by the police, unless it is demonstrated in the […]
1 april 2014

HR: Wetgever moet recht op rechtsbijstand advocaat bij politieverhoor regelen

Het zat er aan te komen, al had ik hoop dat de HR in het kielzog van zijn adviseur AG Spronken de moed had om de fundamentele en principiële vraag of een verdachte recht heeft op een advocaat als hij door de politie wordt verhoord direct te beantwoorden. Maar de HR heeft er voor gekozen om die beantwoording aan de wetgever over te laten, al geeft hij in een toetje wel een belangrijke en niet mis te verstane boodschap aan de wetgever mee. Een boodschap die het karakter van een opdracht heeft. Vooralsnog blijven Ierland en Nederland echter de enige landen binnen de EU waarin een verdachte geen recht heeft op advocatenbijstand bij de politieverhoor. Beschamend! Dat de HR zijn boodschap in de vorm van een toegift verpakt, heeft te maken met het feit dat in cassatie het accent niet lag op schending van het recht op een advocaat bij het politieverhoor, terwijl de klacht die daar wel over ging juridisch makkelijk was af te schieten. De klacht ging namelijk primair over schending van het consultatierecht. Verdachte zou niet zijn gewezen op het recht om voorafgaande aan het politieverhoor een advocaat te raadplegen. Met die klacht maakt de HR korte […]
24 juli 2011

Sebalj (1): Nog geen recht op advocaat bij politieverhoor

Het recht op aanwezigheid van een advocaat bij het politieverhoor is zeker in ons land een belangrijk onderwerp. Dat recht kennen wij niet en ook nadat het EHRM in de zaak Salduz het pad daartoe leek te hebben geëffend, zijn we niet verder gekomen dan in rechte te erkennen dat een verdachte voor zijn eerste verhoor een advocaat mag raadplegen. Dat stelt natuurlijk niet veel voor omdat de verdachte en zijn advocaat vaak over weinig relevante informatie beschikken en dat eerste verhoor inhoudelijk niet veel hoeft voor te stellen. Deze terughoudende opstelling van ons land is op zich juridisch goed te verdedigen, maar moreel en rechtsstatelijk gezien een schande. Want de verhoren bij de politie zijn vaak cruciaal. Een verdachte is niet zelden in deze prille en hectische fase behoorlijk van zijn stuk en de druk is navenant groot. Het risico dat een verdachte dan valse en/of onjuiste verklaringen aflegt is manifest aanwezig. Het verleden geeft daar menig schrijnend voorbeeld van te zien en in de toekomst zullen er ongetwijfeld meer volgen. In de zaak Sebalj lijkt het EHRM de eerder ingezette trend door te trekken. Het Advocatenblad schreef dat bekentenissen bij de politie die zijn afgelegd buiten aanwezigheid van […]