Mr. W. Wedzinga

Over Strafrecht en nog veel meer

                                                        

28 november 2014

Rechtsbijstand advocaat aan niet aangehouden verdachten

Terwijl de rechtspositie van de aangehouden verdachte tamelijk nauwkeurig in kaart is gebracht na het Salduz-arrest, is die van de niet-aangehouden meerderjarige verdachte met te veel mist omgeven. Het EHRM heeft tot nu toe geen duidelijkheid verschaft, de wetgever zwijgt in alle talen en dus ligt het weer op het bordje van de rechter. Zoals steeds vaker het geval is. En opnieuw probeert de rechter de wetgever tot spoed te manen, zij het in voorzichtige en subtiele bewoordingen. Want al is het een misverstand om in navolging van Montesquieu te spreken van “scheiding der machten”, van een zekere machtsverdeling is zonder meer sprake. En als het al van de rechter moet komen is het doorgaans de HR die het voortouw neemt. Zo ook in deze juridische problematiek. Al in 2009 gaf de HR (ECLI:NL:HR:2009:BH3079, NJ 2009/349) een belangrijk signaal af. Hij overwoog: “2.5. De Hoge Raad leidt uit de rechtspraak van het EHRM af dat een verdachte die door de politie is aangehouden, aan art. 6 EVRM een aanspraak op rechtsbijstand kan ontlenen die inhoudt dat hem de gelegenheid wordt geboden om voorafgaand aan het verhoor door de politie aangaande zijn betrokkenheid bij een strafbaar feit een advocaat te raadplegen. Uit de rechtspraak […]
17 juli 2014

Het slachtoffer: Een beetje getuige en ook weer niet

De rechtspositie van het slachtoffer in het strafproces levert nu al problemen op. Nog voordat het slachtoffer het recht heeft gekregen om de rechter te adviseren. En dan hebben we het nu alleen maar over het spreekrecht van het slachtoffer. Dat is het recht om de rechter te vertellen welke gevolgen het strafbare feit heeft gehad. In de praktijk laat het slachtoffer het daar lang niet altijd bij. En dat is te begrijpen. De rechter begrijpt het ook vaak en staat toe dat het slachtoffer van zijn hart geen moordkuil maakt en verklaringen aflegt over wat er is gebeurd. Over het feit zelf dus. Is niet de bedoeling en het slachtoffer zou eigenlijk als getuige moeten worden beëdigd, maar toe maar. Als het maar kort is. Maar is dat juridisch te billijken? Ja, onder omstandigheden wel, zegt de HR in deze zaak.
18 juni 2014

Strafrechter moet zich vrijer opstellen t.o.v. wetgever

Ik heb het niet zo begrepen op al die enquêtes die aantonen hoe tevreden de Nederlanders zijn met onze rechtspraak. Als we de losse flodders van de SCP en de Internationale Rule of Law Index mogen geloven is het vertrouwen groot. Op de periodieke metingen van deze instantie valt wetenschappelijk veel af te dingen. Volgens Marc Hertogh, hoogleraar rechtssociologie aan de RUG, gaat het om “eendimensionale metingen”. “Als je dieper kijkt, bijvoorbeeld naar de begrijpelijkheid van uitspraken, het toenemende aantal wrakingen en klachten en het oordeel over de eenvoud en duidelijkheid van procedures, vallen er veel kanttekeningen te plaatsen bij de tevredenheid over de Nederlandse rechtspraak”, aldus Hertogh. De kritiek is 0nvolledig, maar terecht. De suggestie die Hertogh vervolgens aandraagt is echter simplistisch. Hij pleit er voor dat de rechtspraak de “wisdom of the crowds” gebruikt. Nog los van het feit dat ik me afvraag of er sprake is van “wisdom” en hoe je die meet, laat staan juridisch vertaalt, lijkt het middel erger dan de kwaal. Een zoveelste losse flodder enquête onder de bevolking zou wel eens een aanbeveling zijn om de talrijke vooroordelen en misvattingen in de maatschappij over de strafrechter en de strafrechtspraak, meer of minder dwingend aan […]
1 april 2014

HR: Wetgever moet recht op rechtsbijstand advocaat bij politieverhoor regelen

Het zat er aan te komen, al had ik hoop dat de HR in het kielzog van zijn adviseur AG Spronken de moed had om de fundamentele en principiële vraag of een verdachte recht heeft op een advocaat als hij door de politie wordt verhoord direct te beantwoorden. Maar de HR heeft er voor gekozen om die beantwoording aan de wetgever over te laten, al geeft hij in een toetje wel een belangrijke en niet mis te verstane boodschap aan de wetgever mee. Een boodschap die het karakter van een opdracht heeft. Vooralsnog blijven Ierland en Nederland echter de enige landen binnen de EU waarin een verdachte geen recht heeft op advocatenbijstand bij de politieverhoor. Beschamend! Dat de HR zijn boodschap in de vorm van een toegift verpakt, heeft te maken met het feit dat in cassatie het accent niet lag op schending van het recht op een advocaat bij het politieverhoor, terwijl de klacht die daar wel over ging juridisch makkelijk was af te schieten. De klacht ging namelijk primair over schending van het consultatierecht. Verdachte zou niet zijn gewezen op het recht om voorafgaande aan het politieverhoor een advocaat te raadplegen. Met die klacht maakt de HR korte […]