De vermoorde onschuld van Joran van der Sloot: Het voorspel

De ontmaskering?

Het lot van Joran van der Sloot is bezegeld en was eigenlijk al jaren bezegeld. Joran heeft levenslang en die straf is hem niet door een rechter, maar door de media opgelegd. Niet vandaag, maar al jaren geleden. Want zo gaat dat vandaag de dag. Criminaliteit spreekt tot de verbeelding en de media maken daar gretig gebruik van. Al of niet getipt door politie of justitie, zijn de media er als de kippen bij om de huiszoeking (doorzoeking) en arrestatie vast te leggen. Een sappig verhaal in de krant en sensationele tv-beelden doen de rest. De verdachte, die nog op het politiebureau zit bij te komen van de schrik, is al publiekelijk veroordeeld. En mede dankzij internet ziet hij tot in lengte van jaren zijn naam voorbij komen. Wanneer hij pech heeft kan elke idioot of complotdenker op een meer of minder obscure website op internet zijn of haar perfide fantasieën de vrije loop laten en het is bijna onmogelijk deze schotschriften te laten verwijderen. Een straf die nergens in de wet wordt vermeld, waarvan de oplegging niet met waarborgen is omgeven en die hooguit door de rechter in mindering wordt gebracht. Zoiets als een verkapte vorm van voorarrest.

Terecht of niet, doet er wezenlijk niet toe, al komen we daar verderop wel over te spreken. De kern van de zaak is dat de vooral op sensatiezucht beluste media maar één belang heeft en dat is kijkcijfers en verkoopcijfers.  Het heeft wat weg van een scorende junk die er goed van leeft. Dat geldt uiteraard in de eerste plaats voor de mainstreammedia, maar in zekere zin ook voor beheerders van websites. Crime sells en dat iemand daarvoor op het slachtblok wordt gelegd, doet er niet toe. Onschuldig, pech gehad. Of eigenlijk niet, want ook dat levert weer wat op.  Mooie, indringende beelden van iemand wiens leven is verwoest. Heel Nederland kijkt of leest mee en pinkt een traan weg. Kijk die Lucia de Berk eens. Zielig hè? Schuldig, ook mooi. Zie je nou wel. We hebben het nog zo gezegd.

Deskundigen of personen die daarvoor willen doorgaan worden na de executie uitgenodigd in programma’s als Netwerk, EenVandaag, NOVA, Pauw en Witteman en Knevel en Van den Brink. Doorgaans komen ze uit het vaste cliëntenbestand van de omroep. Iets met misdaad, even kijken in de kaartenbak en ja hoor… Peter R. de Vries of John van den Heuvel. Kenners bij uitstek, die niet schromen om zich juridische oordelen aan te matigen. Hebben ze weliswaar geen kaas van gegeten, maar wat niet weet, wat niet deert. Ze zijn door hun mediaervaring in staat om in enkele pakkende volzinnen een mening te ventileren. En daar gaat het om. Politiek…. Frits Wester. Een gewezen chauffeur en “topjournalist”, die Emiel Roemer als winnaar van een tv-debat aan wees, omdat hij twee goede grappen had gemaakt. En dat nog wel in 45 seconden!

Beeldvorming is bepalend en kwaliteit is ondergeschikt. Een inhoudelijke discussie is zeldzaam, want kost te veel tijd.  De waan van de dag regeert, niet alleen in de politiek, zeker ook in de media. De slachtoffers zijn al lang niet meer te tellen. Wie in vette letters en liefst met naam en toenaam in een krant als De Telegraaf wordt neergesabeld, doet er verstandig aan een onderduikadres te regelen. Het jongetje Ruben, dat door Jolande van de Graaf telefonisch werd belaagd, heeft daardoor wellicht een trauma voor het leven opgelopen. Hulde voor Jolande, die als rechtgeaard journalist doelgericht te werk ging. Nietsontziend en onzorgvuldig zijn daarbij trefwoorden. Moraal en fatsoen (jawel!) zijn ver te zoeken. Het doel heiligt de middelen. De munitie is dodelijk en bestaat uit woorden en beelden. Al of niet uit hun verband gerukt en aan elkaar geplakt. Het lijken bijzaken, maar hoe vaak zie ik niet kranteberichten over strafzaken waarin geruchten als feiten worden gepresenteerd, “sein” en “sollen” door elkaar worden gehusseld en allerlei evidente onzin wordt uitgekraamd.

Een onderzoek naar de gevolgen van deze riooljournalistiek kan op den duur niet uitblijven, al is het maar omdat de tijd rijp is om de daders hun gelag te laten betalen. En dan niet via de Raad voor de Journalistiek, maar via een civielrechtelijke procedure tot schadevergoeding. Met de loop der tijd komen de claims vanzelf. In Amerika is het al begonnen. De afgelopen periode stond in het teken van de verkiezingen. De politici lieten zich als galeislaven in het format van de programmamakers persen, met als gevolg dat belangrijke onderwerpen niet werden geagendeerd en dat in de meeste debatten de cijfertjes en de economie centraal stonden. Dat heeft de PVV ongetwijfeld mede in het zadel geholpen. Een discussie over veiligheid en straffen bleef bijna geheel achterwege. En juist dit thema was bij uitstek geschikt om de onverantwoorde, ongemotiveerde en draconische voorstellen van de PVV en de VVD voor het voetlicht te brengen.

Deze oppervlakkigheid van de van iedere diepgang gespeende vijfjes die het in de media voor het zeggen hebben, zien we in optima forma terugkeren bij de berichtgeving over Joran van der Sloot. De berichten buitelen over elkaar heen en vol afgrijzen constateer ik voor de zoveelste keer dat onkunde, zucht naar entertainment en de`drang om te scoren het winnen van objectieve, onafhankelijke en kennisgerichte informatievoorziening. Vroeger heette dat nieuwsgaring. Mooi woord.

Samen met een prominente Peruaanse advocaat, wiens naam ik om begrijpelijke redenen nog niet noem, heb ik daarom gemeend een verslag te maken van wat er werkelijk aan de hand is. Zeker niet om Joran te ontzien, maar om te zoeken naar de waarheid in het labyrinth van geruchten en roddels die lukraak in de pers en op tv worden uitgekotst. Die waarheid ziet er beduidend anders uit, dan ons door de mainstreammedia wordt voorgespiegeld. Elk woord hebben we op een goudschaaltje gewogen, de berichtgeving in Peru en Nederland is zorgvuldig geanalyseerd, de Peruaanse wetgeving en rechtspraak is, voorzover mogelijk, bestudeerd. Zo ontstaat een ander, evenwichtig beeld over Joran van der Sloot en zijn (vermeende) betrokkenheid bij de dood van Stefanie Flores en de verdwijning van Natalee Holloway. Een onthullend beeld, dat wel. Onthullend vooral over de rol van de media. De media die het zoeklicht bewust niet richten op de achterliggende en dieperliggende oorzaken. Want er lijkt veel meer aan de hand te zijn dan in het algemeen wordt gesuggereerd, zeker in de zaak van Natalee Holloway.

We stuiten op structuren die duiden op corruptie bij politie, justitie en rechters, misschien zelfs systematische corruptie, en het roept herinneringen op aan recente uitzendingen van Peter R. de Vries.

Wordt vervolgd…….

Copyright@2010Wedzinga