President Hoge Raad luidt noodklok over werkdruk rechters

De president van de Hoge Raad, Geert Corstens,  heeft zich in de strijd geworpen. Hij maakt zich “bezorgd” over de werkdruk van de rechters. Maar dat doet hij op de manier zoals het een beleidsbepalend rechter betaamt. Halfslachtig en weinig zeggend dus. Zijn oproep tot een politieke discussie zou dan ook wel eens contraproductief kunnen zijn.

Dat Corstens zich herkent in het protest van de Leeuwardense raadsheren lijkt heel wat, maar veel stelt het niet voor. In de slipstream van de vice-president van het Hof Leeuwarden, Klaas Mollema, wekt hij de indruk dat we ons vooral in de toekomst zorgen moeten maken. De werkdruk is zo hoog dat het “wachten is ”op fouten die daarvan de oorzaak zijn”. Alsof er al niet fouten genoeg worden gemaakt. En dan heb ik het niet eens zozeer over de bekende rechterlijke dwalingen, als de Schiedammer Parkmoord, Lucia de B. etc.. Nee, wie de gepubliceerde rechtspraak van week tot week volgt, en wie regelmatig en met kennis van zaken strafzittingen bijwoont, slaat de schrik om het hart.

Het strafrecht is steeds veelomvattender en ingewikkelder geworden. Een rechter moet tijd worden gegund om zijn vakkennis op peil te houden. En om dossiers grondig te kunnen bestuderen. Die tijd ontbreekt te vaak. De in strategische woorden gegoten “zorg” van Corstens is vooral toekomstgericht en bedoeld om te voorkomen dat advocaten “en masse” rechters gaan bestoken met verzoeken om getuigen te horen en wrakingsverzoeken. Die druk moet kennelijk eerst van de ketel voordat de politieke arena wordt betreden.

Maar het signaal is daarvoor te luid en te duidelijk. En het klinkt al jaren. Eigenlijk is het een wonder dat rechters zich al die jaren hebben laten ringeloren door de politiek en de roep om meer productie en hogere straffen. Scheiding der machten? Laat me niet lachen. Die bestaat al lang niet meer en rechters die zich te veel in de hoek laten zetten, roepen herinneringen op aan een tijd waaraan zeker de rechterlijke macht liever niet herinnerd wil worden.

Corstens roept op tot een politieke discussie. Een begrijpelijke, maar gevaarlijke oproep. Want in de politiek regeert de waan van de dag, zoals de hernieuwde roep om de infiltrant leert. Fundamentele, systeemgerichte en principiële discussies horen daar al lang niet meer thuis. Helaas! Corstens loopt dan ook het risico van een koude kermis thuis te komen en de zittende magistratuur van binnen uit op te blazen. Want de uitkomst van die discussie zou wel eens kunnen zijn dat nog meer zaken van rechters worden weggehouden en op het bordje van het OM worden geschoven. Bijvoorbeeld door het instrument van de strafbeschikking op te tuigen, het verzet daartegen af te schaffen, de bestuurlijke boete  te vitaliseren en het OM ook de bevoegdheid te geven om gevangenisstraf op te leggen. Artikel 113 lid 3 GW zegt immers dat uitsluitend de rechterlijke macht vrijheidsontnemende straffen mag opleggen en in ons archaïsche systeem van strafvordering maakt ook het OM deel uit van de rechterlijke macht.

Een discussie moet zeker plaatsvinden, maar dan liefst goed voorbereid door een commissie van onafhankelijke deskundigen. Niet in Den Haag door een horde politieke opportunisten. Laten die zich over de bevindingen van de commissie buigen en “ja” of “nee” zeggen. Vooral niet meer. Het recht van amendement moet ze ontnomen worden.

Copyright2013@Wedzinga