Wettig en overtuigend bewijs in moordzaak Van der Stap

Verdachte Ron P. mag zijn handen dichtknijpen en eigenlijk ook weer niet. Hij is door de rechtbank vrijgesproken van de moord op Anneke van der Stap omdat er niet voldoende bewijs was dat hij geweldshandelingen had gepleegd. Alleen een medegedetineerde had verklaard dat Ron P.  hem zou hebben verteld dat hij het meisje had vermoord. Maar dat is onvoldoende volgens de rechtbank. Uit de reacties blijkt dat veel mensen op zijn zachtst gezegd ontevreden zijn met deze uitspraak. Er spreekt immers veel tegen Ron P.. Hij was in het bezit van haar bankpas in de nacht van haar overlijden en had daarvoor geen aannemelijke verklaring. Maar gelukkig heeft de rechtbank zich niet, zoals veel andere rechters tot op de dag van vandaag nog steeds doen, laten leiden door de overtuiging. Het karakter van de delicten moord en doodslag speelt daarbij een belangrijke rol. Geweld staat centraal.

De wet spreekt van wettig en overtuigend bewijs en gaat ervan uit dat de overtuiging moet worden gebaseerd op het bewijs. Niet andersom. In de praktijk gaat het niettemin wel vaak andersom. Rechters hebben een overtuiging en redeneren in de bewijsconstructie te vaak daarnaar toe. Een groot aantal rechterlijke uitspraken zijn daarvan het gevolg geweest. Denk aan de Schiedammer Parkmoord, de Puttense moordzaak en aan de zaak Corina Bolhaar. Tunnelvisie in optima forma.

Het heeft er veel van weg dat rechters kritischer zijn geworden. Het aantal vrijspraken is drastisch gestegen. Dat is een goede zaak. Maar het heeft ook een gevaarlijke kant. Het gezag van de rechter zal verder worden aangetast in een land waarin door gezaghebbende politici en media een klimaat wordt geschapen waarin het “gesundes Volksempfinden” leidend is.  Ik voorzie dan ook aanpassingen op het terrein van het bewijsrecht.

De vrijspraak is in zekere zin symbolisch. Ron P. is al lang geleden tot levenslang veroordeeld. Eigenlijk al geruime tijd voordat het strafproces was begonnen. De echte straffen worden door de media opgelegd en niet door de rechter. In de tijd van internet en google zijn dat in beginsel levenslange straffen. Hoog tijd voor inperking van de vrijheid waarop de media zo gretig aanspraak maakt. En hoog tijd dat de media aansprakelijk worden gesteld voor onzorgvuldige en diffamerende berichtgeving.  Die vrijheid was bedoeld voor serieuze journalistieke verslaggeving. Niet voor tendentieuze vuilspuiterij van het kaliber waaraan bijv. De Telegraaf zich met enige regelmaat bezondigt.

Zelfs de rechtbank heeft zich niet beperkt tot een “kale” vrijspraak. Zij kon het niet laten in het vonnis gewag te maken van het feit dat er veel belastende informatie is tegen Ron P.. Zoiets hoort een rechtbank achterwege te laten. Want dan krijgt een vrijspraak een hybride karakter. Simpel beperken tot de feiten en geen meningen weergeven. Ron P. heeft juridisch gezien geen geweldshandelingen tegen Anneke van der Stap gepleegd. Over en sluiten.

Copyright@2012Wedzinga