George Orwell in het strafrecht

Terwijl in onze politiestaat een kleine kliek regenten de dienst uitmaakt en de bestuurlijke baantjes onder elkaar verdeelt, zetelt op het Ministerie van Justitie een Secretaris-Generaal die zich al sinds jaar en dag schuldig maakt aan seksueel misbruik van minderjarigen en die door een kleine kring van perfide geestverwanten de hand boven het hoofd wordt gehouden. Terwijl ieder ander al bij de eerste aangifte door een arrestatieteam met veel geweld was ingerekend, mag deze man zijn goedbetaalde functie blijven uitoefenen. Zelfs een strafrechtelijk onderzoek blijft achterwege.

Tot die kring van geestverwanten behoort een inmiddels deels met naam en toenaam bekende groep magistraten en advocaten. De troonopvolgers van mr. Stolk, zullen we maar zeggen. De groepsleden hebben macht en genieten status. Dat laten zij zich vanzelfsprekend niet ontnemen. Ook enkele vooraanstaande politici maken er deel van uit. Zo geniet de eerder genoemde Secreatris-Generaal strafrechtelijke immuniteit, o.a. omdat Turkije, waar hij af en toe de bloemetjes heeft buiten gezet en op de polaroid ie gezet, Nederland op het hoogste politieke niveau chanteert. Het slachtoffer daarvan is een Turkse meneer die op valse gronden tot een levenslange gevangenisstraf is veroordeeld om te voorkomen dat hij de politiek-bestuurlijke elite in Turkije aan de schandpaal nagelt. Zijn Amsterdamse advocate tracht al geruime tijd justitie te bewegen tot actie, maar stuit op een muur van verzet.

In de gevangenis verkeert de Turkse meneer in gezelschap van Louis Hagemann en Danny Kuiters, die beiden volgens velen onterecht zijn veroordeeld. Hagemann kreeg levenslang nadat twee door justitie gekochte getuigen verklaarden dat hij gezegd zou hebben, dat hij de moorden had gepleegd. Hij is dus op basis van verklaringen van horen zeggen tot een levenslange gevangenisstraf veroordeeld. In Amerika spreken ze van “hear say” in de zin van roddel en achterklap. Maar dat land heeft uiteraard niet de allure van een rechtsstaat als de onze en dus spreken wij keurig netjes van “de auditu” en mogen politie en justitie gebruik maken van dergelijke verklaringen.  Danny Kuiters heeft zijn gevangenisstraf er bijna opzitten en wordt nu “afgeperst” door justitie om het ontnemingsbedrag te betalen. Doet hij dat niet, dan zal hij langer moeten vastzitten en wacht hem een moeilijke tijd in detentie.

Terwijl Danny de situatie in de penitentiaire inrichting bespreekt met zijn advocaat, ziet hij de secretaris-generaal langslopen.Die legt een staatsbezoek af aan de gevangenis en maakt van de gelegenheid gebruik om nog even gezellig bij de praten met de gedetineerde uit Turkije. Danny en zijn advocaat hebben een lang gesprek, dat wordt opgenomen op een in het plafond verborgen camera. De interssante opname zal worden beluisterd in een van de talrijke tapkamers die ons land rijk is. Uiteraard worden de opnames later gewist, hoewel dat technisch niet mogelijk is. Van de informatie wordt uiteraard geen gebruik gemaakt. En als er wel gebruik van wordt gemaakt, wordt de geluidsband gemanipuleerd en is de schriftelijke versie van het gesprek door opsporingsambtenaren “bewerkt”.

Op betrekkelijk geringe afstand van de penitentiaire inrichting waar dit alles plaatsvindt, wijdt de rechtbank wederom een hele dag aan het Liquidatieproces. De voorzitter die dankzij`zijn collegae al een groot aantal wrakingsverzoeken heeft overleefd, ondervraagt de kroongetuige. Deze door justitie gekochte zelfverklaarde moordenaar, ligt al tijden met zijn broodheren overhoop. Hij klaagt steen en been over de wijze waarop hij door politie en justitie is bedrogen, maar omdat de rechtbank naar eigen zeggen op grond van de wet alleen maar de deal met justitie over de toegezegde strafvermindering mag toetsen, heeft hij geen been om op te staan. Naar verwachting zullen de verdachten in dit proces vooral op basis van zijn verklaringen worden veroordeeld. Wanneer de kroongetuige later ook zelf wordt veroordeeld tot een lichte gevangenisstraf, poetst hij de plaat en verdwijnt met een grote zak geld, een verbouwd hoofd en een door een officier van justitie ondertekende “vrijgeleide” naar een vreemd en ver oord. Jaren later zal hij in het programma van Peter R. de Vries vertellen welke enorme financiële beloning hem door justitie is toegezegd en wellke andere ontoelaatbare toezeggingen hem zijn gedaan.

Het door De Vries gemaakte programma veroorzaakt veel opschudding, tot ontsteltenis van Minister van Justitie Teeven. De Tweede Kamer wenst eerst een onafhankelijk onderzoek.  Daartegen heeft Teeven geen bezwaar. Als voormalig lid van het Openbaar Ministerie en dus als voormalig magistraat, weet hij als geen ander wat een “onafhankelijk” onderzoek inhoudt. In vliegende haast wordt een prominente groep onderzoekers gerecruteerd. Onderzoekers die aan alle voorwaarden voldoen. Zij zijn zelf betrokken geweest bij de strafvervolging en veroordeling van de verdachten in het Liquidatieproces, hetgeen, zoals Teeven in een persconferentie benadrukt, “effciënt” is omdat zij het dossier al kennen. En zij zijn als magistraat natuurlijk onafhankelijk. Voorzitter Lauwaars en vice-voorzitter Betty Wind bedanken de eminente politicus voor zijn toespraak en stellen een ieder grust. In De Wereld Draait Door geven zij in 23 seconden een korte toelichting en later op de avond krijgen zij in het tv-programma Pauw en Witteman maar liefst vijf minuten om de gestelde kritische vragen te ontwijken.

Na drie maanden verschijnt het lijvig rapport. In 6000 pagina’s wordt onderbouwd dat de litanie van aantijgingen van de kroongetuige aan het adres van justitie elke grond missen. Dit tot grote geruststelling van excellentie Teeven en staatssecretaris De Roon, die, zoals het betaamt, van te voren niet op de hoogte waren van de inhoud van het rapport. Des te knapper dat Teeven reeds twee uur na de live op televisie uitgezonden presentatie van het rapport, in een eveneens live op televisie uitgezonden persconferentie, stelt dat hij onder de indruk is van de inhoud van het rapport en dat hij de conclusies onderschrijft. De staatssecretaris knikt bevestigend en ’s avonds maakt Teeven zijn opwachting in De Wereld Draait Door, NOVA en Pauw en Witteman. In respectievelijk 35 seconden, 6 minuten en 8 seconden en 8 minuten en 45 seconden mag hij dit alles in een monoloog nog eens bevestigen.

In de Tweede Kamer wordt de dag er na over het lijvig rapport gedebatteerd. Het kabinet onder leiding van demissionair minister-president Jan Peter Balkenende verwacht niet in politieke problemen te komen. Zoals het in een democratie hoort, is alles al in het torentje met de fractieleiders afgestemd en bovendien zijn de meeste kamerleden al in het eerste jaar van hun rechtenstudie afgehaakt, om zich vervolgens in het politiek-bestuurlijke vergadercircuit te storten en zich aan de publieke taak te wijden. Na een lang en ogenschijnlijk zeer kritisch debat waarin iedereen met veel omhaal van woorden langs elkaar praat, wordt een door de SP ingediende motie van wantrouwen verworpen.

Daarmee lijkt de kous af. Maar niets is minder waar. De schrik is groot wanneer onderzoeksjournalisten de aantijgingen van de voormalige kroongetuige met een stortvloed van bewijsmateriaal kunnen staven. Een parlementair onderzoek is niet te vermijden. Onder de bezielende en uiterst deskundige leiding van Geert Wilders, fractievoorzitter van de PVV, worden alle betrokkenen onder ede gehoord en wordt reeds na vier maanden een gedegen rapport van 23000 pagina’s gepubliceerd. De uitkomst is geruststellend voor het kabinet, de Tweede Kamer en de onafhankelijke onderzoekscommissie.  De veroordeling was terecht en de aantijgingen missen zelfs een “begin van bewijs”. Van belangenverstrengeling wil voorzitter Wilders, die tevens minister van Vreemdelingenzaken is, niet weten. Als Minister van Vreemdelingenzaken heeft hij immers met de materie niets te maken, hij weet er ook niets van en hij had bovendien alle tijd om zich aan het onderzoek te wijden, omdat alle vreemdelingen het land zijn uitgezet.

Het rapport bevat een aantal aanbevelingen om de bevoegdheden van het Openbaar Ministerie uit te breiden. In de wet moet worden geregeld wat al lange tijd de praktijk was. Het Openbaar Ministerie mag een kroongetuige financieel belonen, iedereen mag preventief worden aangehouden (“voorkomen is beter dan genezen”, aldus een opgetogen Teeven) en worden getapt (ook geheimhouders zoals advocaten, want “het gebeurde immers al”). Verklaringen van kroongetuigen behoeven geen steunbewijs (volgens Teeven stelde dat steunbewijs en eigenlijk het hele bewijsrecht “toch al niets voor”). Zonder enig probleem passeert het rapport de Tweede Kamer en de wetsvoorstellen worden in een mum van tijd aangenomen. De 600 kamerleden zijn enthousiast, ondanks het feit dat uit een peiling van het schaduwparlement blijkt dat de bevolking mordicus tegen is. Balkenende pareert de kritiek van enkele onbekende journalisten met de triomfantelijke opmerking: “we hebben een mandaat van de kiezer”. Het filmpje waarin de nog steeds demissionaire premier kritisch wordt ondervraagd is met enige moeite op “you tube” terug te vinden.

Louis Hagemann slijt zijn dagen in de gevangenis. Het EHRM heeft weliswaar klip en klaar uitgesproken dat hij geen “eerlijk proces” heeft gehad, omdat hij zich tegen de roddel en achterklap niet inhoudelijk kon verdedigen, maar regering en parlement hebben de uitspraak naast zich neergelegd. De gedetineerde Turk is spoorloos verdwenen en Danny Kuiters is druk bezig met afbetalen. Daarbij neemt hij grote risico’s. Omdat hij geen vermogen heeft en inkomsten ontbeert, is hij op zolder een wietplantage begonnen. Het gedoogbeleid is door toedoen van de PVV passé en de prijzen zijn daardoor tot grote hoogte gestegen. Voor hem te hopen dat justitie, die zijn handel oogluikend toestaat, niet wordt gedwongen om in te grijpen. In dat geval krijgt hij tien jaar geen uitkering en wacht hem een veroordeling door de Officier van Justitie van 32 jaar. Zo luidt de wet en dus is het rechtvaardig. 

Het land is veranderd. De omvang van de criminaliteit is tot ongekende hoogte gestegen, liquidaties zijn aan de orde van de dag, het aantal gedetineerden is vertienvoudigd vergeleken met 2010 en de zittende magistratuur is afgeschaft. Een ieder die zijn rechtenstudie niet afmaakt, is kandidaat-kamerlid. Hoe slechter het studieresultaat, hoe groter de kans om te worden verkozen tot volksvertegenwoordiger. Welsprekendheid is daarbij een voorwaarde. Wegens de geringe opkomsten, is een stemplicht geïntroduceerd. En een ieder die in de ogen van het Openbaar Ministerie suspect is, kan worden vervolgd en veroordeeld. De straf staat van te voren vast. Daardoor is ons land een democratische rechtsstaat “pur sang”. 

Er is een klein minpuntje. De PVV is een grote partij geworden, maar is nog steeds besloten. Leden van die partij zijn er niet. Hero Brinkman zit een straf uit van 66 jaar wegens het aanzetten tot haat tegen Wilders en was daardoor gedwongen zijn – overigens uit nood en opportunisme geboren -actie tot democratisering van de partij te beëindigen. Maar ja, “who cares”.

Copyright@Wedzinga2010